Op het strand van Sarakiniko op het Griekse eiland Gavdos was het zaterdag ineens alle hens aan dek. Toeristen stonden tot hun knieën in het water om een boot vol migranten af te weren die probeerde aan land te komen. Het bootje, afkomstig uit Libië, werd door strandgangers met de hand weggeduwd en de opvarenden werd verteld dat ze naar de haven moesten gaan in plaats van uit te stappen op het strand.

De actie op het strand schetst een pijnlijk beeld van wat er speelt op de Zuid-Europese grens. Griekenland ziet een stijging in het aantal migranten dat via eilanden als Gavdos en Kreta binnenkomt. De minister van Migratiezaken meldde dat de groep binnen enkele dagen van het eiland verwijderd zou worden. Ondertussen maakte het parlement eerder deze maand nieuwe wetgeving van kracht, bedoeld om migranten die geen recht op asiel hebben sneller terug te sturen. Denk aan boetes tot tienduizend euro en verplichte detentie van 24 maanden.

Griekenland neemt harde maatregelen om de grenzen te bewaken. Er komen hekken langs de noordgrens, extra controles op zee en een netwerk van eilandkampen met gesloten toegang. Op Lesbos is de bouw van het enorme Vastria-complex, dat plek moet bieden aan 5.000 mensen, bijna voltooid. De rechter heeft de opening echter net op het laatste moment stilgelegd.

In andere kampen is de situatie ook zorgwekkend: bewoners zitten in containerunits zonder airconditioning of elektriciteit, wc’s hebben geen stromend water, medische zorg is schaars en tolkhulp ontbreekt. Er zijn zelfs meldingen van zelfmoordpogingen. Mensenrechtenorganisaties noemen de aanpak ‘Trumpiaans’, met name vanwege de pushbacks, die nu door de EU worden gevolgd.

asielzoekersGriekenlandtoerist