Er heerst vaak een misvatting over het werk van politieagenten. Veel mensen denken dat een agent die alleen rondloopt of surveilleert weinig kan doen. Alsof er altijd versterking moet worden ingeroepen voordat er wordt opgetreden. Niets is minder waar. In Hoogvliet werd onlangs pijnlijk duidelijk dat een wijkagent in zijn eentje meer dan genoeg slagkracht heeft om de orde te handhaven.

Een dame dacht slim te zijn. Ze meende dat de agent niets kon maken zolang hij alleen stond. Een grote mond, wat uitdagend gedrag en de overtuiging dat zij de regels bepaalde. Alleen vergat ze één belangrijk detail: de wet staat aan de kant van de ordehandhaver, niet aan die van de herrieschopper. De situatie liep uit de hand en de wijkagent greep in – kordaat, direct en zonder twijfel.

“Je mag dit niet in je eentje!”

Wat het incident extra opvallend maakte, waren de omstanders. Een groep jongeren had zich verzameld en begon luidkeels te roepen dat de agent niets mocht doen zolang hij alleen was. “Je mag dit niet in je eentje!”, klonk het in koor. Maar de praktijk bewees iets anders. De agent liet zich niet uit het veld slaan, negeerde de kreten en handelde precies zoals de situatie vroeg.

De gedachte dat een agent machteloos zou zijn in zijn eentje, is puur straatlogica – leuk voor stoere praat, maar totaal niet gebaseerd op de werkelijkheid. In werkelijkheid hebben agenten in Nederland gewoon de bevoegdheid om op te treden, ongeacht of ze met een collega of alleen zijn. Een overtreding blijft een overtreding, en wie niet meewerkt, kan een stevig optreden verwachten.

Grenzen overschrijden

De dame in kwestie dacht duidelijk de grenzen te kunnen oprekken. In plaats van rustig mee te werken, koos ze voor een harde houding. Maar een wijkagent heeft dagelijks met dit soort situaties te maken en weet precies waar de lijnen lopen. Hij zette de toon door niet toe te geven aan het groepsgevoel of de druk van omstanders. Een professionele aanpak, al was die stevig.

En stevig was het zeker. Want toen de weerstand bleef en de situatie niet kalmeerde, besloot de agent het middel pepperspray te gebruiken. Geen halve maatregelen, geen getwijfel, maar een duidelijke boodschap: wie niet luisteren wil, moet voelen. Dat klinkt misschien hard, maar het is wel effectief.

Leeftijd geen excuus

Sommige toeschouwers riepen dat de jongedame nog maar vijftien was en dat er daarom coulanter gehandeld moest worden. Maar laten we eerlijk zijn: leeftijd ontslaat je niet van verantwoordelijkheid. Natuurlijk, een minderjarige verdient begeleiding en kansen om te leren. Maar als je bewust kiest om de confrontatie met de politie aan te gaan, dan moet je ook de gevolgen accepteren.

De agent zelf dacht er precies zo over. Hij stelde dat meewerken geen keuze is, maar een verplichting. Of je nu vijftien, vijfentwintig of vijftig bent: de wet geldt voor iedereen. De pepperspray was niet bedoeld als straf, maar als middel om de situatie onder controle te krijgen. En dat werkte.

Discussie over de aanpak

Het optreden roept wel discussie op. Moeten agenten zo hard ingrijpen, zeker bij jongeren? Sommigen vinden van niet en wijzen op de opvoedende rol die de politie ook zou moeten hebben. Anderen vinden juist dat streng optreden noodzakelijk is, omdat er anders geen respect meer overblijft.

Feit is dat de wijkagent een duidelijke keuze maakte. Hij koos ervoor om niet te wachten op steun of eindeloos te onderhandelen, maar direct in te grijpen. Daarmee zette hij een voorbeeld: gezag moet je laten zien, anders verdampt het.

De kracht van optreden in je eentje

Wat dit incident zo interessant maakt, is dat het precies laat zien hoe krachtig een agent in zijn eentje kan optreden. Het gaat niet alleen om fysieke kracht of hulpmiddelen zoals pepperspray, maar om de houding en vastberadenheid. Een agent die zelfverzekerd optreedt, straalt gezag uit en voorkomt dat de situatie escaleert.

In Hoogvliet zagen we precies dat gebeuren. De omstanders probeerden het optreden te ondermijnen, maar het had geen effect. Integendeel: de jongeren die eerst riepen dat de agent niets mocht doen, zagen met eigen ogen dat de werkelijkheid anders in elkaar zit.

Signaal naar de straat

Het optreden van deze agent is meer dan een individueel incident. Het is een signaal richting de straat: denk niet dat je zomaar boven de regels staat. Wie denkt dat een agent alleen machteloos is, komt van een koude kermis thuis. De samenleving verwacht dat de politie orde handhaaft, en dat kan soms alleen door daadkrachtig op te treden.

De vraag is niet of dit optreden te hard was, maar of het effectief was. En eerlijk is eerlijk: soms is een scherpe grens nodig om duidelijk te maken dat er niet met de wet gespeeld kan worden.

Slotgedachte

Het voorval in Hoogvliet laat zien dat gezag niet altijd in aantallen zit, maar in overtuiging en lef. Eén agent die staat voor zijn taak, kan een hele groep overtuigen. Natuurlijk mag de discussie gevoerd worden over de middelen die gebruikt worden, maar het belangrijkste is dat duidelijk blijft: wie zich misdraagt, moet rekenen op ingrijpen.

Of je nu vijftien bent of vijftig, of je denkt dat de agent alleen staat of niet – de wet is de wet. En die dag in Hoogvliet bewees de wijkagent dat hij die taak met volle overtuiging uitvoert.