DEN HAAG – Het overlijden van de 16-jarige jongen in het toilet van het Hofstad Lyceum op 5 februari bleek niet slechts een tragisch ongeluk, maar onderdeel van een schokkend en groter crimineel plan. Volgens het Openbaar Ministerie kreeg de tiener 2500 euro aangeboden om iemand “in de benen te schieten”, vermoedelijk als onderdeel van een intimidatieactie binnen een groeiende onderwereldstrijd. Het AD meldde eerder dat het vuurwapen in zijn handen per ongeluk afging, waardoor hij ter plekke overleed.

Het onderzoek naar de zaak heeft inmiddels nieuwe lagen blootgelegd die voor extra onrust zorgen binnen Den Haag en omgeving. Het OM ziet steeds duidelijker dat jongeren doelbewust worden gerekruteerd voor zware misdrijven — door volwassenen die zichzelf buiten schot proberen te houden.

Katwijker (26) aangemerkt als opdrachtgever

Centraal in het onderzoek staat de 26-jarige R.d.J. uit Katwijk, die volgens het OM drie tieners van 15, 16 en 19 jaar zou hebben benaderd. Hij zou hen een vuurwapen, voertuigen en een notitie met instructies hebben overhandigd. De instructies gingen volgens justitie opmerkelijk ver: tijdstip, locatiebeschrijving, vluchtroute en zelfs kledingvoorschriften stonden nauwkeurig aangegeven.

Maar voordat de aanslag kon worden uitgevoerd, ging het mis. Het wapen ging af terwijl de 16-jarige jongen zich in een afgesloten toiletruimte van de school bevond. De knal werd door niemand gemeld als schot; meerdere leerlingen dachten eerst dat een klapdeur was dichtgeslagen. Pas toen het lichaam werd gevonden, werd de omvang van de ramp duidelijk.

Twee nieuwe onthullingen schudden het onderzoek op

Tijdens de zitting maakte het OM twee nieuwe, opvallende en zorgwekkende vermoedens bekend:

1. Het wapen zou eerder gebruikt zijn bij een andere schietpartij

Forensische specialisten ontdekten dat het pistool waarmee de jongen zichzelf dodelijk verwondde, mogelijk gelinkt is aan een eerdere schietpartij in Leiden. De hulzen die in het wapen zaten, vertonen sporen die overeenkomen met munitie die op een eerdere ongecontroleerde schietlocatie in Leiden werd gevonden.

Hoewel het OM nog geen formele bevestiging heeft gegeven, spreekt een recherchebron van een “verstikkend patroon.”

Als dit klopt, wijst het erop dat de jongen — onbewust — een wapen droeg dat al deel uitmaakte van een lopend crimineel conflict.

2. Uitgelezen telefoongegevens tonen aan dat de jongen werd gevolgd

Een nog explosievere onthulling kwam van digitale rechercheteams. Uit de telefoon van de overleden jongen blijkt dat hij in de dagen voorafgaand aan zijn dood meerdere berichten ontving van onbekende nummers met dreigende ondertoon:

• “Je weet wat je moet doen.”

• “Niemand stopt nu nog iets.”

• “Als je praat, weet je wat er gebeurt.”

Daarnaast registreerden telecommastgegevens dat een voertuig — vermoedelijk de auto die de tieners hadden gekregen — vlakbij de school geparkeerd stond tijdens de ochtend van het incident. De politie onderzoekt nu of de jongen werd gecontroleerd om te garanderen dat hij de opdracht daadwerkelijk zou uitvoeren.

Een rechercheur noemt het “een onthutsend voorbeeld van hoe jongeren in fuiken worden gelokt waar ze niet meer uitkomen.”

‘Kinderfeestje’? Het OM is vernietigend

Tijdens de zitting uitte de officier van justitie ongekend harde woorden over de manier waarop jongeren worden ingezet voor misdrijven.

“Het is bijna alsof je wordt uitgenodigd voor een kinderfeestje. Alleen is het geen feestje. Het is de frontlinie van de criminaliteit. Liquidaties, intimidaties, neerschieten van mensen. Jongeren worden hierin misbruikt alsof ze wegwerpartikelen zijn.”

Volgens het OM zou R.d.J. de 16-jarige jongen ook hebben “uitgebuit en onder druk gezet”, waarbij hij misbruik zou hebben gemaakt van diens kwetsbare positie.

Twee andere tieners mogelijk sleutelgetuigen

De twee andere jongeren — 15 en 19 jaar oud — zijn niet fysiek betrokken geweest bij het fatale incident, maar speelden volgens justitie wel een belangrijke logistieke rol. Zij zouden:

• observatieritten hebben uitgevoerd,

• foto’s van de doelpersoon hebben gemaakt,

• en vluchtroutes hebben verkend.

Zij worden mogelijk ingezet als sleutelgetuigen tegen de Katwijker, maar hun rol in het onderzoek blijft delicaat vanwege hun jonge leeftijd.

Onderwijssector aangeslagen

Het Hofstad Lyceum heeft inmiddels meerdere gesprekken met leerlingen georganiseerd. De school spreekt van een “diep trauma binnen de gemeenschap” en noemt het bijna onvoorstelbaar dat een leerling ongewild voortrekker bleek in een groter crimineel plan.

Een docent zegt anoniem:

“We wisten dat sommige leerlingen kwetsbaar zijn voor verkeerde invloeden. Maar dat iemand binnen onze muren terechtkomt in een scenario dat meer lijkt op een misdaaddrama dan op een schooldag… dat grijpt je aan.”

Het grotere beeld: groeiende rekrutering van jongeren

Het OM waarschuwt dat dit geen op zichzelf staand incident is. Jongeren worden steeds vaker ingezet als:

• koeriers,

• wapenvervoerders,

• observanten,

• of zelfs daders van intimidatieaanvallen.

De beloning — soms enkele honderden euro’s, soms duizenden — blijkt voor velen aantrekkelijk, vooral voor jongeren in kwetsbare situaties.

De zaak van de 16-jarige jongen benadrukt op pijnlijke wijze hoe dit soort rekrutering eindigt: met levens die letterlijk en figuurlijk ontsporen.

Vervolgonderzoek

Het OM onderzoekt nu:

• of het wapen daadwerkelijk gelinkt is aan eerdere misdrijven,

• wie de anonieme nummers beheerden die de jongen instrueerden,

• of er sprake is van een groter netwerk waar R.d.J. onderdeel van is.

De Katwijker blijft vastzitten in voorlopige hechtenis. De twee minderjarigen worden begeleid door jeugdreclassering.