Vernieling en bekladde gebouwen aan de Universiteit Utrecht: Protesten tegen banden met Israël

In de nacht van vrijdag 8 op zaterdag 9 december 2025 werden drie gebouwen van de Universiteit Utrecht het slachtoffer van ernstige vernielingen en vandalisme. Ongeveer veertig ramen werden vernield en de gevels van de gebouwen werden besmeurd met rode verf. De beschadigde panden bevinden zich op twee verschillende locaties: het Academiegebouw en Trans 10 in het centrum van Utrecht, evenals het Bestuursgebouw op het Utrecht Science Park. De schade wordt geschat op vele duizenden euro’s, wat de universiteit hard raakt, zowel financieel als in termen van haar reputatie.

Oorzaak van de vernielingen: pro-Palestijnse demonstraties

Volgens de universiteit zijn de vernielingen het gevolg van een protest van pro-Palestijnse demonstranten. De actie lijkt een reactie te zijn op de vermeende banden tussen de Universiteit Utrecht en Israëlische universiteiten. De universiteit heeft echter duidelijk gemaakt dat zij geen officiële samenwerkingsverbanden heeft met Israëlische onderwijsinstellingen, behalve voor tien lopende onderzoeksprojecten. De demonstranten eisen echter dat alle samenwerkingen worden stopgezet.

De politie heeft bevestigd dat er op Instagram beelden zijn verschenen van de vernieling van de ramen, geüpload door de actiegroep Palestine Action NL, maar heeft tot nu toe niet bevestigd dat de demonstranten direct verantwoordelijk zijn voor de schade. De beelden tonen de activisten die de vernielingen uitvoeren, maar de politie onderzoekt nog steeds of er sprake is van directe betrokkenheid van de pro-Palestijnse groepering.

Beschadigingen schaden vertrouwen en veiligheid

De voorzitter van de Universiteit Utrecht, Margot van der Starre, heeft gereageerd op de vernielingen met verontwaardiging. In een persverklaring zei zij: “De vernielingen die vannacht hebben plaatsgevonden bij onze panden zijn schokkend. Deze acties schaden niet alleen eigendommen, maar ook het vertrouwen en de veiligheid binnen onze gemeenschap. Dat is onacceptabel.” Van der Starre benadrukte dat de universiteit zich altijd inzet voor een veilige en respectvolle omgeving voor alle leden van de universiteit, ongeacht hun politieke of religieuze overtuigingen.

Bezetting van een universitair gebouw

Dit incident volgt op de bezetting van een ander universiteitsgebouw, Drift, door pro-Palestijnse demonstranten, die daar sinds elf dagen verblijven. De universiteit heeft de bezetters inmiddels verzocht om het gebouw voor zondag 10 december om 12.00 uur te verlaten. Als ze niet vertrekken, zal de universiteit juridische stappen ondernemen om de bezetting via een kort geding te beëindigen. De universiteit heeft aangegeven dat de politie pas ingrijpt na een rechterlijke uitspraak.

“Dit betekent dat we een rechter ernaar laten kijken of er een ontruiming moet plaatsvinden”, zei een woordvoerder van de universiteit. Bij eerdere bezettingen werd de ontruiming voorafgaand aan de rechtszaak al aangekondigd, maar nu zijn de demonstranten officieel gesommeerd om het pand te verlaten voordat verdere stappen worden ondernomen.

Reacties van de samenleving

De vernielingen en bezettingen hebben veel reacties uit de samenleving uitgelokt. Terwijl sommige groepen de actie van de demonstranten steunen, benadrukken velen dat het gebruik van geweld en vandalisme nooit een gerechtvaardigde manier is om politieke doelen te bereiken. Universiteiten zijn plaatsen van kennis en debat, en er wordt opgeroepen om op vreedzame manieren aandacht te vragen voor belangrijke kwesties.

De politie blijft de situatie in de gaten houden en moedigt iedereen aan om informatie over de vernielingen of de bezetting door te geven. De Universiteit Utrecht heeft aangekondigd dat ze haar beveiliging zal versterken om verdere incidenten te voorkomen.

Wat zijn de gevolgen voor de universiteit?

De schade aan de universiteit kan langdurige gevolgen hebben voor het imago van de instelling. Naast de financiële kosten van de schade, heeft de gebeurtenis ook het gevoel van veiligheid en het vertrouwen binnen de universiteit en de bredere gemeenschap aangetast. Universiteiten moeten een veilige ruimte zijn voor studenten, docenten en personeel om vrij te kunnen denken en hun standpunten te uiten. Echter, gewelddadige protesten kunnen dat fundament ondermijnen.

Er wordt verwacht dat de Universiteit Utrecht zich zal blijven inzetten voor een oplossing die de belangen van zowel de demonstranten als de universiteit respecteert, maar tegelijkertijd haar kernwaarden van openheid, veiligheid en respect zal handhaven.

Oproep aan de gemeenschap

De Universiteit Utrecht heeft de bredere gemeenschap aangespoord om samen te werken en vreedzame dialoog te zoeken om politieke meningsverschillen op een respectvolle manier te uiten. Tegelijkertijd blijft de universiteit zich inzetten om de schade te herstellen en het vertrouwen in de instelling weer op te bouwen. In de komende dagen zullen er waarschijnlijk meer juridische stappen worden ondernomen om de situatie op een vreedzame en rechtmatige manier op te lossen.

De politie blijft ook onderzoeken of er verdere betrokkenen zijn bij de vernielingen en bezettingen en roept mensen op om met informatie te komen die kan helpen bij het oplossen van de zaak.