Wat begon als een ogenschijnlijk technisch bouwplan op een bedrijventerrein in Barendrecht, is uitgegroeid tot een van de meest beladen lokale conflicten van dit moment. De geplande komst van een islamitisch centrum houdt het dorp al maanden in zijn greep en heeft geleid tot een juridische patstelling, politieke verdeeldheid en oplopende spanningen in de wijken.

Volgens een reportage van het SBS-programma Nieuws van de Dag gaat het conflict inmiddels over veel meer dan stenen, vergunningen en bestemmingsplannen. Het raakt aan vragen over identiteit, inspraak, vertrouwen en de manier waarop Nederland omgaat met religieuze diversiteit.

Van bedrijventerrein naar brandpunt

Het geplande islamitisch centrum zou verrijzen op een bedrijventerrein, een locatie die op papier geschikt lijkt voor maatschappelijke voorzieningen. Toch stuitte het plan al snel op verzet. Omwonenden gaven aan verrast te zijn door de plannen en voelden zich onvoldoende betrokken bij de besluitvorming.

De gemeente Barendrecht probeerde vervolgens via aanpassing van het bestemmingsplan en juridische procedures de komst van het centrum tegen te houden. De initiatiefnemers van het islamitisch centrum zijn het daar niet mee eens en hebben juridische stappen ondernomen. Daarmee ontstond een langdurige impasse waarin beide partijen tegenover elkaar staan.

Emoties in de wijk lopen hoog op

In de wijken rondom het geplande centrum heerst onrust. Bewoners vertellen dat zij hun buurt niet meer herkennen en zich buitenspel gezet voelen. Waar het debat in eerste instantie ging over praktische bezwaren zoals parkeerdruk, verkeersveiligheid en schaalgrootte, blijkt bij doorvragen dat dieperliggende zorgen een belangrijke rol spelen.

Een bewoner verwoordt het als volgt:

“Wij vonden dit een hele nette buurt met Nederlandse mensen, als ik dat zo mag zeggen. Het past niet bij onze cultuur.”

Volgens verslaggever Jasmine van Dijk leeft bij veel bewoners een gevoel van verlies en vervreemding. “Het gaat niet alleen om stenen,” zegt zij. “Het gaat om de angst dat de eigen leefomgeving onomkeerbaar verandert.”

Angst om te spreken

Opvallend is dat sommige bewoners aangeven dat zij zich niet vrij voelen om hun zorgen openlijk te uiten. Enkele omwonenden die brieven naar de gemeente stuurden, zeggen daarna te zijn aangesproken door mensen die betrokken zijn bij het islamitisch centrum. Zij ervaren dit als intimiderend.

Daardoor willen sommige bewoners alleen anoniem spreken of helemaal niet voor de camera verschijnen. Dit draagt bij aan een sfeer van wantrouwen en versterkt het gevoel dat het debat niet meer veilig gevoerd kan worden.

Weinig openheid vanuit het islamitisch centrum

Van Dijk probeerde ook contact te leggen met vertegenwoordigers van het islamitisch centrum, maar kreeg geen toegang. “Ik kreeg te horen: pers, hier niet. We hebben geen tijd,” vertelt ze. Juist dit gebrek aan openheid roept bij bewoners vragen op.

“Veel mensen zeggen: we weten niet wat daar gebeurt,” aldus Van Dijk. “En als je niet weet wat iets is, ontstaat er angst.”

Volgens beschikbare informatie zal het centrum bestaan uit meerdere verdiepingen, met gebedsruimtes, gescheiden ruimtes voor mannen en vrouwen en mogelijk ook islamitische ondernemers. Voor een deel van de buurt voelt dit als een grote en ingrijpende verandering.

Politieke verdeeldheid in de gemeenteraad

Ook in de gemeentepolitiek zijn de meningen sterk verdeeld. Een lokale politica van de Partij van de Arbeid (PvdA) benadrukt in de reportage het belang van vrijheid van godsdienst. “Dat betekent dat wij bruggen bouwen en geen muren,” stelt zij.

Tegenover dit standpunt staan raadsleden die waarschuwen voor spanningen binnen een liberale democratie. Zij benadrukken dat gelijke rechten – voor mannen en vrouwen, homo en hetero, gelovig en niet-gelovig – niet onder druk mogen komen te staan.

Deze tegenstelling weerspiegelt een breder maatschappelijk debat in Nederland: hoe ver reikt godsdienstvrijheid, en waar begint de zorg om sociale cohesie en gedeelde waarden?

Meer dan een lokaal conflict

Hoewel het conflict zich afspeelt in Barendrecht, staat het niet op zichzelf. In meerdere Nederlandse gemeenten zorgen plannen voor moskeeën of islamitische centra voor felle discussies. Vaak botsen hierbij juridische rechten met maatschappelijke gevoelens.

Experts wijzen erop dat gemeenten juridisch weinig ruimte hebben om religieuze instellingen te weigeren, zolang zij voldoen aan wet- en regelgeving. Tegelijkertijd groeit onder burgers het gevoel dat besluiten “over hun hoofden heen” worden genomen.

Barendrecht is daarmee een symbooldossier geworden: een casus waarin zichtbaar wordt hoe moeilijk het is om draagvlak, transparantie en rechtsstatelijke principes met elkaar te verenigen.

Onzekere toekomst

Voorlopig lijkt er geen snelle oplossing in zicht. De juridische procedures lopen, de emoties blijven hoog en het vertrouwen tussen partijen is broos. Of het islamitisch centrum er uiteindelijk komt, is nog onduidelijk.

Wat wel duidelijk is: de discussie heeft blijvende sporen nagelaten in het dorp. Buurtbewoners, politici en betrokkenen zullen opnieuw moeten nadenken over de vraag hoe samenleven eruitziet in een samenleving die blijft veranderen.

📌 FAQ – Veelgestelde vragen over het islamitisch centrum in Barendrecht

❓ Waarom is er zoveel weerstand tegen dit centrum?

De weerstand komt voort uit een combinatie van praktische zorgen (verkeer, parkeerdruk), maar ook uit culturele en maatschappelijke angsten over normen, waarden en verandering van de buurt.

❓ Mag de gemeente de komst van een islamitisch centrum tegenhouden?

Alleen onder strikte voorwaarden. Gemeenten zijn gebonden aan wetgeving rond gelijke behandeling en vrijheid van godsdienst. Daarom verloopt de strijd vooral via bestemmingsplannen en juridische procedures.

❓ Is dit conflict uniek?

Nee. Vergelijkbare discussies spelen in meerdere Nederlandse gemeenten, maar Barendrecht springt eruit door de duur, intensiteit en maatschappelijke impact.

❓ Wat verwijten bewoners de initiatiefnemers?

Bewoners noemen vooral een gebrek aan transparantie en communicatie, wat het wantrouwen vergroot.

❓ Wat zijn de politieke gevolgen?

Het dossier zorgt voor scherpe tegenstellingen in de gemeenteraad en kan invloed hebben op lokale verkiezingen en het vertrouwen in de politiek.

❓ Hoe gaat dit verder?

Dat hangt af van de uitkomst van de juridische procedures en de bereidheid van alle partijen om het gesprek aan te gaan.