In het openbaar vervoer komt het regelmatig voor dat conducteurs geconfronteerd worden met lastige situaties. Denk aan mensen die geen geldig kaartje hebben of bewust weigeren om te betalen. Voor de meeste reizigers is een treinrit simpel: je checkt in, neemt plaats en wacht tot je op de plaats van bestemming bent. Toch zijn er soms individuen die de regels aan hun laars lappen. Zo was er onlangs een voorval waarbij een asielzoeker bewust geen vervoersbewijs wilde kopen en ondertussen ook nog andere passagiers hinderde. Dat zorgde voor spanning in de coupé.

De conducteur die dienst had, stond bekend om zijn nuchtere houding en zijn ouderwetse manier van optreden. Hij is zo’n type die niet om de hete brij heen draait, maar direct handelt wanneer iemand zich niet aan de afspraken houdt. En dat bleek in dit geval de juiste aanpak. De man die weigerde te betalen, dacht misschien dat hij met praatjes weg zou komen, maar hij trof de verkeerde conducteur.

Volgens omstanders begon het allemaal met luide opmerkingen en provocaties. Passagiers die rustig naar hun werk of familie onderweg waren, voelden zich duidelijk ongemakkelijk. Het openbaar vervoer is tenslotte een plek waar je je veilig en ontspannen moet voelen. De sfeer sloeg echter al snel om, totdat de conducteur besloot in te grijpen.

Wat dit incident bijzonder maakte, is de manier waarop de conducteur het probleem oploste. In plaats van lange discussies of eindeloos overleg koos hij voor de oldschool manier. Kort, krachtig en met duidelijke autoriteit liet hij weten dat dit gedrag niet getolereerd zou worden. En dat had effect: de man werd letterlijk van links naar rechts in toom gehouden en uit de situatie verwijderd.

Het is opvallend hoe krachtig de rol van een conducteur kan zijn. Vaak worden ze gezien als controleurs die kaartjes nakijken, maar in werkelijkheid hebben ze een veel grotere verantwoordelijkheid. Ze zorgen niet alleen voor orde en veiligheid in de trein, maar ook voor de beleving van de reiziger. Wanneer iemand die verantwoordelijkheid serieus neemt, merken passagiers dat meteen.

Een reiziger die het incident van dichtbij meemaakte, vertelde later: “Het voelde alsof de rust meteen terugkeerde toen de conducteur ingreep. Iedereen keek even verbaasd op, maar daarna was er opluchting. We konden weer gewoon zitten zonder gedoe.” Zulke reacties laten zien hoe belangrijk het is dat medewerkers van het openbaar vervoer daadkrachtig optreden.

De discussie die na dit voorval losbarstte, draait om de balans tussen klantvriendelijkheid en handhaving. Enerzijds wil je als vervoersbedrijf reizigers gastvrij ontvangen, anderzijds moet je grenzen stellen. Gratis reizen of anderen lastigvallen hoort daar simpelweg niet bij. Een duidelijk signaal dat er consequenties zijn voor dit soort gedrag, werkt preventief.

Ook speelt hier een bredere maatschappelijke kwestie mee. Veel mensen hebben het idee dat regels te vaak worden genegeerd en dat gezag niet meer serieus genomen wordt. Dit incident laat zien dat er nog altijd professionals zijn die hun verantwoordelijkheid pakken en grenzen stellen. Het kan voor sommige reizigers misschien ouderwets lijken, maar die oldschool aanpak werkt vaak nog steeds het beste.

Interessant is ook hoe dit soort gebeurtenissen de publieke opinie beïnvloeden. In talkshows en op sociale media kwam het onderwerp al snel ter sprake. Sommigen vonden het optreden misschien wat hard, anderen noemden het juist een verademing. Vooral reizigers die dagelijks met het openbaar vervoer reizen, gaven aan dat ze meer van dit soort daadkrachtige optredens zouden willen zien.

Bovendien is er ook een economische kant aan dit verhaal. Het openbaar vervoer draait op inkomsten uit kaartjes en abonnementen. Wanneer mensen bewust niet betalen, wordt niet alleen het systeem ondermijnd, maar draaien de eerlijke reizigers in feite op voor de kosten. Dat voelt onrechtvaardig, zeker in een tijd waarin prijzen en tarieven steeds vaker onderwerp van discussie zijn.

De conducteur die hier het voortouw nam, zal ongetwijfeld het respect van veel passagiers hebben verdiend. Het incident bewijst dat autoriteit niet altijd uit lange procedures hoeft te komen, maar juist uit direct en zichtbaar handelen. Het zorgt ervoor dat de meerderheid zich weer veilig en serieus genomen voelt.

Aan het einde van de rit bleek het incident vooral een wake-upcall. Voor de reiziger die dacht dat hij gratis kon meerijden, maar ook voor iedereen die getuige was. Respect voor regels en voor medereizigers is niet optioneel, maar de basis van samen reizen. Zonder die basis wordt het voor iedereen onaangenaam.

Persoonlijk vind ik dat dit soort optredens vaker zouden mogen plaatsvinden. Natuurlijk moet er altijd sprake zijn van proportionaliteit en professionaliteit, maar passiviteit werkt averechts. Reizigers voelen zich dan in de steek gelaten, terwijl daadkracht vertrouwen geeft. De oldschool aanpak van deze conducteur laat zien dat er nog altijd mensen zijn die begrijpen dat gezag niet alleen op papier bestaat, maar ook in de praktijk moet worden uitgedragen.

Het voorval is daarmee niet zomaar een anekdote, maar een illustratie van hoe belangrijk duidelijke handhaving is in ons dagelijks leven. En misschien is dat wel de belangrijkste les: regels zijn er niet voor niets, en wie ze moedwillig negeert, zal uiteindelijk altijd iemand tegenkomen die ze handhaaft. Beelden op de volgende pagina: