Het nieuws sloeg in als een bom in politiek Den Haag: Jesse Klaver ligt eruit. Wat dagenlang rondging als hardnekkig gerucht, is nu werkelijkheid geworden.

Op het cruciale moment van de kabinetsformatie is GroenLinks-PvdA buitenspel gezet. Geen plek aan tafel, geen invloed op het nieuwe kabinet en geen rol voor Klaver zelf.

Binnen en buiten de partij wordt inmiddels hardop geconcludeerd: dit voelt als een politieke afgang.

De klap komt extra hard aan omdat GroenLinks-PvdA zichzelf juist had gepositioneerd als serieuze regeringskandidaat. De boodschap richting de kiezer was duidelijk: links is verenigd en klaar om verantwoordelijkheid te nemen. Die strategie lijkt nu volledig te zijn mislukt.

Van gerucht naar harde realiteit

In de dagen voorafgaand aan de beslissing gonsde het al van de speculaties. In wandelgangen werd gefluisterd dat CDA, D66 en VVD weinig zagen in samenwerking met GroenLinks-PvdA.

Officieel werd dat lange tijd ontkend of omzeild, maar achter de schermen werd de deur langzaam dichtgeschoven.

Toen duidelijk werd dat de formatie zonder Klaver verderging, was de boodschap onmiskenbaar: GroenLinks-PvdA komt niet in aanmerking voor deelname aan een nieuw kabinet. Voor Jesse Klaver persoonlijk voelt dat als een politieke mokerslag, die dwars door zijn zorgvuldig opgebouwde imago snijdt.

Woede, frustratie en ongeloof

Volgens meerdere bronnen reageerde Klaver zichtbaar geërgerd toen de uitsluiting definitief werd. Hij sprak van “kiezersbedrog”, “onbegrijpelijke uitsluiting” en zelfs van “een gevaarlijke draai voor de democratie”. In zijn ogen werd een grote groep kiezers genegeerd.

Maar buiten de plenaire zaal klonk een ander geluid. Daar werd de vraag gesteld die nu steeds vaker opduikt: hoe geloofwaardig is het om te klagen over uitsluiting, als diezelfde uitsluiting jarenlang actief is toegepast door Klaver zelf?

De boemerang van uitsluiting

De kritiek die Klaver nu ontvangt, voelt voor veel politieke waarnemers als een boemerang. Jarenlang wees hij samenwerking met partijen als PVV en FVD resoluut af. Dat werd gepresenteerd als een principiële keuze, iets wat “normaal” zou zijn binnen een democratische rechtsstaat.

Nu de rollen zijn omgedraaid en anderen besluiten niet met hem verder te willen, klinkt plotseling een heel ander verhaal. Dat contrast wordt door tegenstanders én neutrale toeschouwers genadeloos blootgelegd.

De boodschap die rondzingt in Den Haag is hard, maar helder: wie anderen structureel buitensluit, moet niet verbaasd zijn als hij uiteindelijk zelf buitenspel komt te staan.

Waarom niemand met Klaver wil regeren

Achter de schermen spelen meerdere redenen mee waarom partijen terughoudend zijn.

Een coalitie met GroenLinks-PvdA wordt door velen gezien als instabiel, te links en financieel riskant. Vooral op thema’s als klimaat, landbouw en belastingen liggen de standpunten ver uit elkaar.

D66 en CDA vrezen dat samenwerking met Klaver zou leiden tot een nóg strenger klimaatbeleid, extra druk op de agrarische sector en hogere lasten voor burgers en bedrijven. VVD ziet vooral ideologische starheid en weinig bereidheid tot compromissen.

In politieke termen klinkt het hard, maar de conclusie wordt steeds vaker uitgesproken: niemand wil met hem regeren.

Electorale realiteit speelt grote rol

Naast inhoudelijke bezwaren is er nog een factor die zwaar weegt: de verkiezingsuitslag. De nieuwe meerderheid in de Tweede Kamer beweegt duidelijk naar rechts, niet naar links. In zo’n krachtenveld is het lastig om een uitgesproken linkse partij een centrale rol te geven in de formatie.

Voor partijen die mikken op stabiliteit en draagvlak onder een bredere achterban, voelt samenwerking met GroenLinks-PvdA als een risico. Dat sentiment lijkt de doorslag te hebben gegeven.

Schade voor imago GroenLinks-PvdA

De uitsluiting heeft niet alleen gevolgen voor Klaver persoonlijk, maar ook voor het imago van GroenLinks-PvdA als geheel.

De partij wilde laten zien klaar te zijn voor regeringsverantwoordelijkheid, maar staat nu langs de zijlijn toe te kijken.

Binnen de achterban groeit de teleurstelling. Veel kiezers hadden gehoopt dat de samenwerking tussen GroenLinks en PvdA eindelijk zou leiden tot concrete macht en invloed. In plaats daarvan rest frustratie en het gevoel dat de partij zichzelf in een hoek heeft gemanoeuvreerd.

Interne discussie laait op

Achter de schermen wordt inmiddels stevig gediscussieerd. Is de huidige koers nog houdbaar? Heeft de partij te veel ingezet op morele zuiverheid en te weinig op politieke effectiviteit? En vooral: is Jesse Klaver nog wel de juiste man op de juiste plek?

Hoewel openlijke kritiek nog voorzichtig wordt geformuleerd, is duidelijk dat deze uitsluiting een kantelpunt vormt. De roep om herbezinning klinkt steeds luider.

Politieke tegenstanders ruiken bloed

Tegenstanders laten de kans niet onbenut. Zij wijzen erop dat GroenLinks-PvdA weliswaar grote woorden gebruikt, maar structureel faalt als het aankomt op meeregeren. De partij wordt neergezet als ideologisch gedreven, maar bestuurlijk ongeschikt.

Dat frame dreigt zich vast te zetten, zeker als er geen duidelijke koerswijziging volgt.

Conclusie: een harde les voor Jesse Klaver

De politieke klap die GroenLinks-PvdA nu heeft gekregen, komt keihard aan. Voor Jesse Klaver persoonlijk voelt het als een afrekening op het slechtst denkbare moment.

Jarenlang bouwen aan een profiel, om uiteindelijk buitenspel te worden gezet wanneer de macht verdeeld wordt.

De uitspraak “het is afgelopen voor Klaver” mag scherp klinken, maar weerspiegelt wel het sentiment dat nu overheerst in Den Haag. Of dit daadwerkelijk het einde betekent van zijn politieke invloed, zal de toekomst uitwijzen.

Eén ding staat vast: dit moment zal nog lang nadreunen binnen GroenLinks-PvdA. De partij staat voor een pijnlijke maar onvermijdelijke vraag: vasthouden aan de huidige lijn, of fundamenteel bijsturen om ooit weer mee te mogen doen